Wyjazd Premiera na negocjacje do Czech dawał w Bogatyni nadzieję, a popołudniowa informacja o podpisaniu porozumienia to ulga dla lokalnej społeczności. Jest szansa, że napięcia między sąsiadami będą dużo mniejsze. Podpisane porozumienie kończy spór wokół działalności kopalni Turów. Czechy wycofały skargę, którą złożyły do TSUE.
Przypomnijmy, że szef polskiego rządu złożył wizytę w Pradze 3. lutego br., gdzie spotkał się z premierem Czech, Petrem Fialą. Dzięki negocjacjom przeprowadzonym przez premiera Mateusza Morawieckiego w czeskiej stolicy podpisana została umowa, która zakończyła spór wokół działalności Kopalni Węgla Brunatnego Turów. Jednocześnie Czechy zobowiązały się do wycofania swojej skargi w tej sprawie, którą złożyły do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE). Skarga została wycofana, a Kopalnia i Elektrownia Turów będą mogły działać dalej.
- Podpisanie umowy w sprawie Turowa jest dla nas fundamentalnie ważne ze strategicznego punktu widzenia – powiedział w Pradze premier Mateusz Morawiecki. - Dzisiaj otwieramy nowy rozdział w stosunkach polsko-czeskich, z optymizmem patrząc w przyszłość. Potrzebujemy tego jako sąsiedzi oraz jako państwa, które znajdują się na wschodniej flance Unii Europejskiej i NATO – wyjaśnił.
Polska i Czechy podpisały porozumienie, w którym zobowiązały się do współpracy dotyczącej wdrażania i finansowania na terytorium Czech działań wykrywających, minimalizujących i zapobiegających skutkom (w tym ich monitoring), które wynikają z eksploatacji i późniejszych prac rekultywacyjnych w Kopalni Turów.
Jednocześnie oba kraje zdecydowały się polubownie rozstrzygnąć spór wniesiony do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej na podstawie skargi Czech, dotyczącej rozszerzenia eksploatacji kopalni Turów. W wyniku podpisanej umowy Czechy wycofały swoją skargę z TSUE.
Zawarta umowa przewiduje również m.in. powołanie polsko-czeskiej komisji sprawiedliwej transformacji, w której skład wejdą także przedstawiciele lokalnych samorządów. Komisja będzie sporządzała strategię sprawiedliwej transformacji dla regionu. Co ważne, porozumienie wynegocjowane przez premiera Mateusza Morawieckiego jest dla Polski dużo korzystniejsze niż pierwotna wersja umowy zaproponowana przez Czechy.
Ponadto Fundacja PGE przekazała darowiznę w wysokości 10 mln euro. Środki przeznaczone będą na realizację celów związanych z ochroną środowiska w Kraju Libereckim w Republice Czeskiej. 35 milionów euro przeznaczy Czechom także Polska.
W czwartek późnym popołudniem premier Mateusz Morawiecki odwiedził kompleks PGE GiEK w Turowie. - Mogę dzisiaj ogłosić, że kopalnia i elektrownia Turów mogą pracować, a mieszkańcy Bogatyni i pracownicy kopalni mogą spać spokojnie. Ani przez chwilę nie zakładaliśmy, że kopalnia czy elektrownia mogą przestać funkcjonować – podkreślił premier podczas spotkania z pracownikami turoszowskiego kompleksu energetycznego.